‘Proletarisch sentiment’

Een bronanalyse van de litho in de Notenkraker Amsterdam van Albert Hahn van 10 juli 1910

Samenvatting

Dit artikel neemt de politieke tekening van Hahn als uitgangspunt en reconstrueert de betekenis van de tekening aan de hand van actuele debatten in socialistische tijdschriften. Op 10 juli 1910 verscheen in een veelgelezen dagblad een politieke tekening van de in 1877 geboren Groningse politieke tekenaar Albert Hahn. De titel en ondertitel luiden: 'Proletarisch sentiment. Ik voel verbazend veel voor het Socialisme en ik zou ook wel lid willen worden van de S.D.A.P., als daar niet zooveel vieze arme menschen lid waren.' De tekening verscheen op 10 juli 1910 in De Notenkraker, het zondagsupplement bij het socialistische dagblad Het Volk.1 Op de prent worden een man en een vrouw afgebeeld die zijn gekleed alsof zij tot de gegoede burgerij behoren. Om de politieke tekening te contextualiseren is gebruik gemaakt van de archieven van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG). Het artikel poogt om het perspectief op de politieke aanwezigheid van de arbeidersbewegingen te verbreden door de meer fundamentele verschillen tussen de verschillende socialistische arbeidersbewegingen te belichten. Tenslotte zal in dit artikel een beeld worden geschetst van de discussies die tussen verschillende socialistische bewegingen werden gevoerd.